Thực hiện Nghị quyết 21-NQ/TW ngày 27/10/2017 của Bộ Chính trị về công tác dân số trong tình hình mới, năm 2020, công tác Dân số-KHHGĐ của huyện Hải Lăng đã đạt được những kết quả quan trọng, góp phần vào công cuộc xây dựng và phát triển kinh tế -xã hội của địa phương. Các chỉ tiêu chương trình mục tiêu về dân số được triển khai thực hiện đều đạt và vượt kế hoạch. Tỷ lệ tăng dân số tự nhiên duy trì ở mức <1% (0,84%); Mức sinh giảm 0,3%0 so với năm 2019 và Tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên giảm 1,4% so với năm 2019. Phong trào phát động xây dựng thôn, khóm không có người sinh con thứ 3 trở lên được duy trì nhân rộng; các Đề án nâng cao chất lượng dân số được triển khai đồng bộ và hiệu quả
Tuy vậy, bên cạnh những kết quả đã đạt được, huyện chúng ta vẫn còn bộc lộ một số khó khăn và thách thức đó là tỷ lệ sinh con thứ 3 vẫn còn khá cao, chưa kiểm soát được việc mất cân bằng giới tính khi sinh và đặc biệt là vấn đề chất lượng dân số còn thấp.
Trong những năm trở lại đây; cán bộ, đảng viên, CCVC sinh con thứ ba trở lên ở một số cơ quan, đơn vị, trường học trên địa bàn huyện tăng đáng kể, gây tác động tiêu cực đến công tác tuyền truyền, vận động thực hiện chính sách dân số, kế hoạch hóa gia đình trong quần chúng nhân dân. Năm 2020, toàn huyện có 23 cán bộ viên chức và đảng viên vi phạm chính sách sinh con thứ 3 trở lên chiếm 9% trong tổng số các cặp sinh con thứ 3 toàn huyện. Mặc dù có giảm so với năm 2018 và 2019, nhưng tỷ lệ này vẫn còn cao và thiếu tính bền vững. Trong đó có 01 trường hợp sinh con thứ 4; 04 trường hợp là đảng viên nông thôn; 19 trường hợp là đảng viên, cán bộ, CCVC (có 09 trường hợp có vợ hoặc chồng là giáo viên của các trường học trên đia bàn). Thực trạng trên là do những nguyên nhân khách quan và chủ quan. Trong đó chủ yếu là do ý thức của một số cán bộ, đảng viên và cán bộ còn mang nặng tư tưởng con trai, con gái và mong muốn có thêm con mặc dù đã có đủ cả trai và gái. Bên cạnh đó công tác tuyên truyền, vận động của cấp ủy đảng, chính quyền và đoàn thể ở một số cơ quan, đơn vị, trường học chưa được thường xuyên; trong khi các chế tài xử lý vi phạm chính sách DS – KHHGĐ của Đảng và Nhà nước đối với Đảng viên, nhất là đối với cán bộ CCVC chưa đủ mạnh thậm chí có giảm nhẹ so với các Quy định trước đây.
Nghị quyết 21-NQ/TW ngày 25/10/2017 về công tác dân số trong tình hình mới nhấn mạnh quan điểm: “Tiếp tục chuyển trọng tâm chính sách dân số từ kế hoạch hóa gia đình sang dân số và phát triển. Công tác dân số phải chú trọng toàn diện các mặt quy mô, cơ cấu, phân bố, đặc biệt là chất lượng dân số và đặt trong mối quan hệ hữu cơ với các yếu tố kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh và bảo đảm phát triển nhanh, bền vững”. Đây là quan điểm đúng đắn của Đảng, đánh dấu bước ngoặt quan trọng của chính sách dân số Việt Nam trong tình hình mới. Nếu trước đây, chính sách DS-KHHGĐ chỉ tập trung vào một nội dung là KHHGĐ với mục tiêu giảm sinh thì nay, chính sách dân số mới tập trung vào các nội dung như duy trì và tận dụng có hiệu quả lợi thế cơ cấu dân số vàng; thích ứng với già hóa dân số; nâng cao chất lượng dân số; phân bổ dân số phù hợp với quá trình phát triển.
Như vậy, muốn thực hiện tốt các chính sách dân số - KHHGĐ trong tình hình mới trên địa bàn toàn huyện, trước hết, đội ngũ cán bộ, đảng viên phải thực sự là những người nêu gương, phải thực sự là người đi trước để người dân noi theo. Trong tình hình mới, để triển khai tốt hơn nữa công tác dân số và phát triển, huyện chúng ta cần tập trung thực hiện các giải pháp sau:
1. Tiếp tục quán triệt các nghị quyết của Đảng, các văn bản của Nhà nước về chính sách dân số trong tình hình mới.
- Các cấp ủy, cơ quan, đoàn thể cần phải tiếp tục quán triệt Nghị quyết 21-NQ/TW về công tác dân số trong tình hình mới. Tiếp tục tuyên truyền, phổ biến các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về công tác DS-KHHGĐ nhằm củng cố, bổ sung các kiến thức, kỹ năng, nâng cao nhận thức của mọi cán bộ, đảng viên trong toàn huyện về công tác dân số và phát triển.
2. Đẩy mạnh hơn nữa công tác thông tin, giáo dục, truyền thông về dân số và sức khỏe sinh sản đặc biệt là sự chuyển hướng trọng tâm từ dân số - KHHGĐ sang dân số và phát triển:
Tập trung tuyền truyền, vận động cán bộ, đảng viên trong đơn vị thực hiện tốt chính sách dân số theo quan điểm “Dân số là yếu tố quan trọng hàng đầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Công tác dân số là nhiệm vụ chiến lược, vừa cấp thiết vừa lâu dài; là sự nghiệp của toàn Đảng, toàn dân”. Thực hiện mục tiêu bình đẳng giới trong công tác dân số, hướng tới mục tiêu chuyển đổi nhận thức, hành vi bảo vệ, chăm sóc sức khỏe sinh sản cho nữ CCVC, dần xóa bỏ tư tưởng phong kiến, lạc hậu về giới vẫn còn tồn tại trong một bộ phận cán bộ, đảng viên và CCVC hiện nay.
3. Tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy, chính quyền sự phối hợp tích cực của các đoàn thể trong phong trào thực hiện tốt chính sách dân số KHHGĐ trong tình hình mới.
Các cấp ủy Đảng, chính quyền, các đoàn thể các địa phương, đơn vị ở những nơi có tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên cao cần ban hành Nghị quyết chuyên đề thực hiện chính sách dân số KHHGĐ nhằm giảm tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên của cơ quan đơn vị mình, xem đây là nhiệm vụ quan trọng của cả hệ thống chính trị không phải riêng ngành y tế-dân số; Tiếp tục đẩy mạnh và nhân rộng mô hình thôn, khóm không có người sinh con thứ 3 trở lên và thực hiện có hiệu quả các Đề án nâng cao chất lượng Dân số trong thời gian tới.
4. Coi trọng giáo dục, phát huy tính tiên phong gương mẫu của cán bộ, đảng viên.
Cán bộ, đảng viên không chỉ gương mẫu thực hiện, còn phải giáo dục gia đình và vận động nhân dân thực hiện tốt chính sách dân số và kế hoạch hoá gia đình… Những yêu cầu trên đối với cán bộ, đảng viên phải được coi là nghĩa vụ, là trách nhiệm và phải trở thành một trong những tiêu chuẩn quan trọng để đánh giá chất lượng đảng viên và tổ chức đảng hằng năm; là một tiêu chí xem xét, bổ nhiệm, bầu cử cán bộ, đảng viên vào các chức vụ lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, đoàn thể nhân dân các cấp.
5. Xử lý nghiêm các trường hợp cán bộ, đảng viên vi phạm chính sách dân số và kế hoạch hoá gia đình.
Việc xử lý cán bộ đảng viên vi phạm chính sách dân số và kế hoạch hoá gia đình phải theo đúng Quy định số 102-QĐ/TW ngày 15-11-2017 của BCH TW về “xử lý kỷ luật đảng viên vi phạm”. Cần có quy định phù hợp giải quyết một số vấn đề đặt ra từ thực tế quá trình thực hiện chính sách dân số và kế hoạch hoá gia đình như: Bố trí, sử dụng đảng viên; về kết nạp quần chúng vi phạm….
Để thực hiện thành công mục tiêu của chính sách dân số và kế hoạch hoá gia đình trong thời gian tới; mỗi cán bộ, đảng viên chúng ta nên tự nguyện thực hiện đúng chính sách Dân số mà Đảng và Nhà nước đã quy định. Đồng thời phải tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát, thường xuyên của các cấp uỷ đảng, chính quyền, sự hợp sức, thống nhất đồng bộ của các tổ chức, đoàn thể trong xã hội. Đây chính là nhân tố góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân, đẩy nhanh quá trình CNH, HĐH đất nước./.
HỒ VĂN LỘC
Giám đốc TTYT huyện Hải Lăng
